کد مطلب:106607 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:155

خطبه 222-خطبه ای در ذوقار











[صفحه 201]

از خطبه های آن حضرت (ع) است: هنگامی كه عازم به سوی بصره بود در محل ذی قار این خطبه را ایراد فرمود، واقدی در كتاب جمل آن را ذكر كرده است: ذوقار: جایی است نزدیك شهر بصره كه قبل از اسلام جنگ میان عربها و فارسیان در آن جا واقع شد. صدع: قطع كردن و از هم پاشیدن. واغره: چیزی كه دارای گرمای بسیار شدیدی باشد، و فی صدره وغره یعنی در سینه ی او دشمنی و كینه ای وجود دارد كه از خشم می تابد، و عداوه واغره: دشمنی شدیدی ضغاین: كینه ها. (پیامبر اكرم به آنچه مامور شده بود حقیقت را آشكار كرد و پیغامهای پروردگار خود را رساند، پس خداوند به وسیله ی او از هم گسیخته ها را مرتب و پراكندگیها را گردآوری فرمود، و میان خویشاوندان و بستگان كه دشمنی شدید در سینه های آنها قرار داشت و آتش كینه دلهایشان را می سوخت، پیوند الفت برقرار كرد). در این خطبه حضرت به جمله ای از اوصاف رسول اكرم (ص) و ویژگیهای تبلیغ رسالت او اشاره فرموده است: 1- از تبلیغ وحی و ابلاغ رسالت آن حضرت تعبیر به صدع كرده زیرا در حقیقت به آن وسیله، شق عصای كفر شده و وحدت و نظام آن از هم پاشیده و ابرهای تیره ی جهل و نادانی كه بالای سر كافران بود و لایه های ضخ

یم زنگارهای غفلت كه دلهای آنان را تیره و تار كرده بود از صفحه ی روح آنها زدوده شد و ضربات مداوم و تبلیغات پیگیر آن حضرت همچنان كه پتك آهنین سنگهای سخت را خورد می كند آنها را قطعه قطعه و پراكنده ساخت. 2- تبلیغات پیگیر آن حضرت در ادای رسالتش را مورد ستایش قرار داده است، زیرا این عمل، نشانه ی بزرگی از امانتداری او می باشد كه خود از جمله ی فضایل از شاخه های ملكه ی عفت می باشد. 3- از جمله ی ویژگیهای تبلیغی پیامبر اكرم این است كه نابسامانیها را سامان داد و پراكندگیها را جمع ساخت و این تعبیر، نشانی از اختلاف و تشتت آراء و دشمنیها و كینه توزیهایی است كه قبل از اسلام در میان اعراب وجود داشت تا آن جا كه به خاطر هوا و هوسهای خود ممكن بود كه یك شخصی دست به قتل فرزند یا پدر و یا دیگری از خویشاوندان خود بزند، اما خداوند با مقدم آن پیامبر گرامی پراكندگیها را به هم پیوست و دلهای آنان را با هم الفت داد، چنان كه قرآن نیز به این ویژگی اشاره فرموده و به سبب این نعمت بزرگ بر مردم منت نهاده است: (و الف بین قلوبهم لو انفقت ما فی الارض جمیعا ما الفت بین قلوبهم و لكن الله الف بینهم) در عبارت: و الضغائن القادحه فی قلوبهم، كینه های آتش

افروز در دلهایتان، لفظ قادحه را برای كینه ها استعاره آورده كه به معنای سخن، جاذبه و روشنی بیشتری داده است، زیرا همچنان كه چوب آتشزنه، شعله ی آتش را برمی افروزد و بر حرارت آن می افزاید، كینه و دشمنیها هم خشم و شرارت و فتنه و آشوب به وجود می آورد. و تایید از خداوند است.


صفحه 201.